ضمانت

روزی پسری به خواستگاری دختری رفت پدر دختر  شرط کرد اگر دختر مرا می خواهی باید 500 عدد سکه مهرش کنی پسر پذیرفت اما کار به این جا  ختم نشد پدر عروس آینده گفت، باید پدر ت پرداخت این 500 سکه را ضمانت کند.پسر موضوع را با پدر در میان گذاشت و از آنجاییکه پدر پسر، سالها انتظار چنین لحظه ای را می کشید و در آرزوی ازدواج پسر بود بی درنگ قبول کرد.

 سوالی که این جا مطرح می شود این است که این ضمانت به چه صورت باید در عقد نامه نوشته شود.

اگر پدر داماد بنویسد:

   “اگر عروس مهریه خود را بخواهد و پسرم به عنوان داماد نداد من ضمانت می کنم و مهریه را پرداخت خواهم کرد یک حکم دارد”

 و

  اگر بنویسد:

“من ضامن هستم و چنانچه پس از مطالبه عروس پسرم نداد من می دهم  حکم دیگری دارد.”

   در حالت اول مانند این است که اصلا ضمانتی در کار نیست  و این طور ضمانت کردن باطل و بی ارزش و بی اعتبار است و نمی توان در  صورت استنکاف داماد از دادن مهریه به پدر داماد رجوع  کرد و از او  مهریه را مطالبه کرد اما در حالت دو م  می توان به پدر داماد مراجعه کرد.

 در تشریح علت و چرایی این موضوع لازم است سری به قانون و احکام عقد ضمان بزنیم .

اول – تعریف عقد ضمان 

   به موجب ماده 684 قانون مدنی عقد ضمان عبارت است از اینکه شخصی مالی را که بر ذمه دیگری است به عهده بگیرد.

متعهد را ضامن و طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می گویند. در ماده 699 همان قانون بیان شده تعلیق در زمان مثل اینکه ضامن قید کند که اگر مدیون نداد من ضامنم باطل است ولی التزام به تادیه ممکن است معلق باشد.

  دوم – تشریح موضوع

منظور از قرارداد ضمانت آن است که طلبکار بنواند به محض انعقاد این قرار داد خیالش راحت باشد که غیر از مدیون اصلی کس دیگری که به او ضامن گفته می شود وجود دارد یا حاضر است پرداخت بدهی را تضمین کند وفلسفه وجودی این فرارداد آن است که طلبکار بتواند به هر کدام از دو نفر که بخواهد بتواند مراجعه کند.وقتی ضامن می گوید اگر بدهکار نداد من می دهم در واقع در آن لحظه قرار داد ضمانتی واقع نشده است.حال چگونه می توانیم وقتی به داماد داستان یاد شده رجوع کردیم و نتوانست یا نخواست مهریه عروس خانم را بدهد به پدر داماد رجوع کنیم.چون آن زمان هنوز به موجب قانون عقد ضمان محقق نشده بود.در واقع در قرارداد ضمانت طلبکار می خواهد در لحظه برقراری این رابطه خیالش راحت باشد.به همین دلیل است وقتی به عنوان ضامن پرداخت وام و اقساط تسهیلات دریافتی دوست یا عزیزمان را تقبل می کنیم بانک وام دهنده می تواند حتی بدون مراجعه به مدیون اصلی یا همان گیرنده وام یه ضامن رجوع کند پس توصیه می شود به راحتی ضمانت هر کسی را نکنید.زیرا ماهیت و ذات عقد ضمان این است که از لحظه وقوع آن ،ضامن مشغول ذمه می گردد و هرگونه عبارتی که در قالب ضمانت نوشته می شود نباید مشروط به شرطی شود که با این فلسفه در تعارض باشد.

توصیه مهم :وقتی می خواهید کسی پشت چکی را که از شخصی می گیرید به عنوان ضامن امضاء کند کافی است از آن فرد بخواهید اول بنویسد ضامن و سپس امضاء کند و لازم نیست چیز دیگری بنویسد